Land van albariza-gronden, van witgekalkte straten en uitgestrekte Palomino-wijngaarden, van honderd jaar oude wijnhuizen, Levante- en Poniente-winden, en van een eeuwenlange geschiedenis... De Marco de Jerez is dit alles en nog veel meer. Het is een gebied als geen ander, dat beroemd is geworden om haar onovertroffen wijnen, waarvan het unieke karakter ertoe heeft geleid dat steeds meer mensen zich onherroepelijk aangetrokken voelen tot de sherrywijnen uit deze streek.
En dit beperkt zich niet alleen tot proeven, maar ook tot het leren kennen van al hun geheimen. Het is dan ook niet te verwonderen dat het wijntoerisme in dit gebied continu toeneemt. Je kunt er alle kenmerken leren kennen van een wijnsoort die zeeën en oceanen overstak, rond de wereld reisde en zelfs het hart van William Shakespeare veroverde. Reden genoeg om te ontdekken wat wijntoerisme precies is en hoe dit concept wordt ingevuld in de wijnstreek Marco de Jerez.
Wijnhuizen in de Marco de Jerez
Maar eerst zullen we uitleggen wat de wijnhuizen die sherry wijnen produceren in de regio Marco de Jerez zo anders maakt dan die in de rest van Spanje en de wereld. Nergens anders vinden we de omstandigheden die de wijnbouw in deze wijnstreek zo uniek maakt.
Om te beginnen moeten we het hebben over de zogenaamde wijnkathedralen, die de wijnen een perfecte habitat bieden om te rijpen en waarvan de architectuur ten dienste staat van de drank. Je zult er geen moderne koelsystemen vinden, maar een eeuwenoude wijntraditie. Door de hoge plafonds kunnen de voordelen van het klimaat optimaal benut worden, waardoor grote temperatuurschommelingen worden vermeden. De dikke muren zorgen voor thermische isolatie, terwijl de met albero (een zandachtig klei of grind) bedekte vloeren kunnen worden bevochtigd om de temperatuur en de vochtigheid in het wijnhuis te regelen.
Maar, waarom is het beheersen van de temperatuur en vochtigheidsgraad zo belangrijk? Omdat hierdoor een waar wonder plaatsvindt, een fenomeen dat karakteristiek is voor elke Sherry Winery in Jerez: het ontstaan van de velo de flor, een gistlaagje dat de wijn afsluit van zuurstof, waardoor hij een uniek karakter krijgt. Deze biologische rijping leidt tot de wijnsoorten Fino of Manzanilla uit Sanlúcar de Barrameda. Na verloop van tijd, en door het toevoegen van alcohol, sterft dit gistlaagje af, om plaats te maken voor een oxidatieve rijping, waarmee de sherrywijnen Amontillado, Oloroso en Palo Cortado worden verkregen.
Alle sherrywijnen rijpen in speciale houten wijnvaten, met een capaciteit van 600 liter. Uniek voor de wijnbouw in de sherrystreek is ook de manier waarop het rijpingsproces plaatsvindt, namelijk door middel van het solera-systeem, waarbij steeds een beetje wijn wordt overgeheveld, beginnende bij de bovenste vaten tot aan de onderste.
Wat is wijntoerisme?
Maar wat is wijntoerisme nu eigenlijk en waarom is het zo belangrijk? Hoewel het misschien klinkt als iets heel moderns en een nieuwe vorm van toerisme, ligt de oorsprong van het wijntoerisme duizenden jaren geleden. Er zijn documenten waaruit blijkt dat er in het oude Griekenland en Rome al een groeiende belangstelling bestond voor het bezoeken van wijnhuizen en het proeven van wijn. In de jaren die volgden werden deze wijnmakerijen regelmatig bezocht door edelen, vorsten, wijnspecialisten, abten en aristocraten.
In het kort kun je zeggen dat wijntoerisme een combinatie is van geschiedenis, cultuur en omgeving. Het stelt je in staat om alles wat er gebeurt, vanaf het moment dat de eerste blaadjes aan een wijnstok ontspruiten totdat de wijn voor ons op tafel staat, van dichtbij mee te maken. Sherry wijn toerisme is niet alleen het bezoeken van wijnhuizen, maar ook het je laten onderdompelen in de hele wijnstreek, met als hoofddoel de consument dichter bij de geschiedenis van de wijn en de rijkdom van de streek te brengen, en te laten ziet waarom sherrywijnen uniek en anders zijn dan de rest.
Waarom is Marco de Jerez een referentiepunt voor wijntoerisme in Spanje?
Toen dit, zo rond de jaren zestig, voor andere gebieden nog ondenkbaar was, zag de regio Marco de Jerez het potentieel van het wijntoerisme als een nieuwe manier om haar wijnen onder de aandacht te brengen. Zo bleven de geheimen van elke bodega niet langer beperkt tot een enkeling, maar werden ze toegankelijk voor iedereen die daarin interesse had. Wie de eerste waren die ze ontdekten? Vorsten als Isabella II en Alfons XIII van Spanje wandelden al rond over de albero-vloeren van de grote wijnhuizen van de Marco de Jerez.
Tegenwoordig behoren de wijnhuizen van deze wijnstreek tot de meest bezochte van Europa, met meer dan een half miljoen bezoekers per jaar.
Welke steden vormen de Marco de Jerez?
Hoewel de oorsprongsbenamingen "Jerez-Xérès-Sherry" en "Manzanilla - Sanlúcar de Barrameda" pas in de jaren ‘30 ontstaan zijn, produceerden de steden die samen de Marco de Jerez vormen deze wijnen en azijnen al vele jaren. De wijnroute die de regio Marco de Jerez vormt, bestaat uit acht gemeenten in de provincie Cadiz: Jerez de la Frontera, Sanlúcar de Barrameda, Chiclana, Chipiona, Puerto de Santa María, Puerto Real, Rota en Trebujena, en één in de provincie Sevilla, namelijk Lebrija.
Wat te bezoeken in de Marco de Jerez | Bezienswaardigheden
Jerez de la Frontera
Jerez de la Frontera is de hoofdstad van deze wijnstreek. Hier komt de wijn vandaan waarnaar het hele wijnbouwgebied is genoemd. Maar Jerez is ook de stad van de flamenco, waar je onder het genot van een overheerlijk glas sherrywijn kunt genieten van energieke live dans- en zangspektakels.
El Puerto de Santa María
In het hart van de baai van Cádiz en naast de monding van de rivier Guadalete ligt El Puerto de Santa María. Samen met Sanlúcar de Barrameda was dit stadje een van de epicentra van de internationale handel, want van hieruit vertrokken de schepen naar de Nieuwe Wereld en Azië. In het historische centrum waan je je nog steeds in een ander tijdperk.
Sanlúcar de Barrameda
De driehoek wordt afgemaakt door een van de juweeltjes uit het zuiden: Sanlúcar de Barrameda. Gelegen aan de monding van de rivier Guadalquivir, is dit de stad van de bijzondere Manzanilla-wijn, het prachtige Doñana Natuurpark en een van de mooiste plaatsjes van de provincie Cádiz. Dit jaar is Sanlúcar bovendien uitgeroepen tot de Gastronomische Hoofdstad van 2022, het perfecte excuus om jezelf te verliezen in de vele restaurants en barretjes waar je kunt genieten van delicatessen als garnalen en gefrituurde of gestoofde visgerechten.
Macarena Escrivá is journaliste en fotograaf, gespecialiseerd in reizen en gastronomie. Ze schrijft onder meer voor nationale media als Condé Nast Traveler, El Español, Tendencias, Hola Viajes en Guía Hedonista.
